İrlanda Efsaneleri – The Dullahan (Başsız Süvari)
Aralık 17, 2023
Birleşik Krallık, zengin bir tarihe ve kültüre, aynı zamanda son derece ilgi çekici karakter ve olaylar ile dolu bir mitolojiye sahip. Hatırlarsan, bundan önceki yazılarımızda popüler İngiliz efsanelerine yer vermiş, Robin Hood, Kral Arthur ve Aziz Yorgi ve Ejderha gibi hikâyelerden bahsetmiştik. Bu yazımızda da biraz batıya, İrlanda adasına yolculuk edecek, ve bu toprakların en ünlü efsaneleri arasında yer alan The Dullahan’dan bahsedeceğiz. Eğer sen de mitoloji ve efsaneler ile ilgileniyor ve geleneksel İrlanda hikâyeleri hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsan, okumaya devam et!
İşte The Dullahan, yani Başsız Süvari hakkında bilmen gerekenler!
The Dullahan Kimdir? Başsız Süvari Efsanesi ve Varyasyonları
En önemli İrlanda efsaneleri arasında yer alan, pek çok farklı varyasyonu bulunan Dullahan –“başı olmayan” anlamına gelen Gan Ceann ismiyle de bilinir- siyah bir at süren, başı kopmuş bir süvaridir. Kesik başını elinde, ya da hemen koltuğunun altında taşır. Çeşitli anlatılarda Dullahan’ın, ölmeye hazır olanların ruhlarını aldığı söylenir. Dullahan’ın başını nasıl kaybettiği ile ilgili, tahmin edilebileceği gibi pek çok farklı hikaye mevcuttur.
Bunlardan bir tanesi de, önceki hayatında bir asker olduğu, ve başını çatışma sırasında kaybettiğidir. Bazı farklı anlatılarda, başsız dolaşan Dullahan’ın, sonsuza kadar kayıp başını aradığı söylenir. Yine bazı anlatılarda -tabii bunlar hikâyenin daha modern versiyonlarıdır- Dullahan’ın elinde insan omurgasından bir kırbaç ile dolaştığı anlatılır. Modern hikaye anlatıcılarından Tony Locke’un tasvirine göre ise, Dullahan’ın ağzı sipsivri dişler ile doludur; kocaman gözleri, ve başının iki yanına kadar uzanan ürkütücü bir gülümsemesi vardır. Bir diğer modern anlatıya göre de, elinde tuttuğu kesik başı havaya kaldırarak onun gözleriyle uzaklara bakabilir, ve bu şekilde ruhunu teslim alabileceği kişileri seçebilir.
Bazı anlatılara göre de, Dullahan’dan korunmak için altın objeler kullanılabilir- bu objeler Dullahan’ın kaybolmasını sağlayabilir.
Thomas Crofton Croker’ın 1828 tarihli Fairy Legends and Traditions of the South of Ireland (Güney İrlanda’nın Peri Masalları ve Hikâye Gelenekleri) adlı eserinde, “The Dullahan” isminde, 5 bölümden oluşan ilgi çekici bir anlatı okunabilir.
Bunların yanı sıra, bazıları, Dullahan’ın, Kelt tanrısı Crom Dubh’un vücut bulmuş hali olduğunu da düşünmektedir.
Başsız Arabacı
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi farklı anlatılarda farklı şekillerde tasvir edilen Dullahan, her zaman at üstündeki bir süvari olarak anlatılmaz. Hikaye’nin bazı versiyonlarında, Dullahan’ı bir at arabası sürücüsü olarak görmek mümkündür. Mezarlıklardan çıkıp at arabası ile dolaşan Dullahan’ın, ölümü yakın olan kişileri ziyaret ettiği söylenir.
The Good Woman – Kadın Dullahan
Croker’ın anlatıları arasında yer alan “The Good Woman” (İyi Kadın) başlıklı bölümde, Dullahan bir kadın olarak anlatılır. Bu hikayede, bir çiftçi, pelerin giymiş bir kadın ile karşılaşır. Daha sonra, bu kadının Dullahan olduğu ortaya çıkar. Bu noktadan sonra da, çiftçi hem kadın hem erkek olmak üzere birden fazla Dullahan ile karşılaşır.
“Başsız Süvari” Figürünün Halk Anlatılarındaki Yeri
Başsız Süvari karakteri, farklı coğrafyalardaki çeşitli anlatılarda karşımıza çıkan son derece popüler bir figürdür. İskoçya ve Almanya hikaye geleneğinde de bu karakter mevcuttur. Bunların yanı sıra, Amerikan edebiyatında önemli bir yeri olan, 1820 yılında Washington Irving tarafından kaleme alınan kısa öykü “Sleepy Hollow” da yine başsız bir süvarinin yer aldığı bir eserdir. Bu eser, aynı zamanda Tim Burton tarafından 1999 yılında filme çekilmiş, başrollerinde ise Johnny Depp, Christopher Walken, ve Christina Ricci oynamıştır.
İngilizceni Open English ile Geliştir!
Sen de İngilizceni ana dilin seviyesinde konuşabilmek, edebiyat eserlerini çeviri desteğine ihtiyacın olmadan okuyabilmek, ya da film ve dizileri altyazısız izleyebilmek ister misin? Cevabın evet ise, artık dünyanın en etkili online İngilizce kursu Open English’i keşfetmenin vakti çoktan gelmiş demektir!
Dünyanın dört bir yanında bir buçuk milyonu aşkın öğrencinin öncelikli tercihi olarak ön plana çıkan Open English; ana dili İngilizce olan uzman eğitmen kadrosu, 7/24 canlı dersleri, sınırsız erişim imkânı, ve dilediğin gibi pratik yapabileceğin canlı İngilizce konuşma grupları ile, senin için İngilizce öğrenme -ya da İngilizceni geliştirme- sürecini hiç olmadığı kadar hızlı, etkili, ve elbette eğlenceli kılacak! İş, kişisel gelişim ya da eğitim, İngilizce öğrenme amacın ne olursa olsun, hangi seviyede olursan ol, sen de hemen Open English’i keşfederek dil hedeflerine bir adım daha yaklaşabilirsin!
